این پمپ آب خورشیدی در واقع نوعی از پمپهای الکترونیکی است که انرژی الکتریکی خود را از طریق پنلهای خورشیدی دریافت میکند. با وجود نور خورشید و تولید انرژی توسط آن دیگر نیازی به برقرسانی یا سوخت خاصی نیست. پمپ آب خورشیدی از یک درایور و چند پنل خورشیدی تشکیل شده است. نوری که در طول روز توسط پنلها دریافت میشود، به درایور انتقال پیدا میکند تا به انرژی الکتریکی تبدیل شود و قابل استفاده باشد.
اجزای پمپ
- مخزن ذخیره آب
- کابلهای برق
- جعبه فیوز/ قطعکننده
- پمپ آب DC
- کنترلکننده شارژ خورشیدی یا MPPT
- آرایه پنل خورشیدی
این پمپها هزینههای نگهداری و نصب کمتر و کارایی بهتری دارند و پمپهای خورشیدی در مقایسه با پمپهای موتورهای IC، دارای اثرات زیستمحیطی کمتری هستند.
انواع پمپ آب خورشیدی
پمپ های آب AC
این نوع از پمپ ها، شامل یک الکتروپمپ معمولی در کنار پنل خورشیدی و اینورتر کنترلکننده دور موتور است. به دلیل اینکه در این نوع پمپ آب، از اینورتر استفاده شده، بعد از اینکه آفتاب طلوع کرد پمپها شروع به کار میکنند. با گذشت چند ساعت سرعت کارکرد پمپها به بالاترین حد خود میرسد و بین 5 تا 7 ساعت به طور مفید با همین دور موتور فعالیت میکند.
نحوه کارکرد این نوع پمپ آب هم به این صورت است که پنلها نور تابیدهشده توسط خورشید را جذب و به انرژی الکتریکی تبدیل میکنند. بعد این انرژی الکتریکی تحویل اینورتر داده میشود تا به برق تک فاز و سه فاز شهری تبدیل شوند.
ابن پمپ طول عمر بالایی دارد و میتوان از پنلهای آن برق خورشیدی خانگی تولید کرد. در ساعاتی که هوا تاریک است، عملکرد این پمپ آب خورشیدی متوقف میشود.
پمپ های آب DC
این نوع از پمپها، نیازی به اینورتر کنترلکننده ندارند و تنها در توانهای بالا به قطعهای به اسم درایور نیاز دارند که دور موتور را کنترل کند. جریان مستقیم این پمپ باعث شده تا نیازی به اینورتر نداشته باشد.
این پمپ قیمت مناسبتری نسب به AC دارد. این نوع از پمپها به صورت مستقیم به پنل خورشیدی متصل میشوند و از آنها هم میتوان برق خانگی تولید کرد. این پمپها هم در تاریکی شب غیرفعال هستند و کار نمیکنند.
3 بخش اصلی پمپ آب خورشیدی: پنل خورشیدی، کنترلکننده، پمپ
پنل ها در سیستم پمپ آب خورشیدی، کاملا به اندازه پمپ و مقدار آبی که لازم است، بستگی دارد و مهمترین قطعه در پمپ آب است. کنترلکننده در پمپ برای یکسان کردن توان ورودی پنل و توان خروجی مورد نیاز پمپ استفاده میشود و باعث افزایش طول عمر دستگاه خواهد شد.
تعداد پنل های لازم برای پمپ آب خورشیدی
5 عدد صفحه خورشیدی
بستگی به وات پمپ آب دارد. اما به طور کلی برای پمپ آب 100 وات به 5 عدد پنل نیاز دارید. اگر یک پنل 20 وات تولید کنید و شما یک پمپ آب 300 وات داشته باشید. بنابراین برای کارکردن پمپ به 15 عدد پنل نیاز دارید. اندازه گیری باید کامل و دقیق باشد تا انرژی کافی از پنل ها به دست آید.
مزایای پمپ خورشیدی نسبت به پمپ عادی
- صرف انرژی پاک، ارزان و بی پایان خورشیدی
- عدم نیاز به سوخت فسیلی
- عدم درگیری با افزایش نرخ های مربوط به سوخت
- رفع مشکل نبود برق برای راه اندازی پمپ ها در مکان هایی که برق رسانی در دسترس نیست
- کاهش هزینۀ قابل توجه به نسبت هزینه های خرید، تعمیر و نگه داری، سوخت موتور برق و روغن پمپ های عادی
- نصب و راه اندازی آسان حتی توسط خودتان
- نداشتن سر و صدا و رهایی از صدای سرسام آور موتور برق
- جریان راه اندازی کم (8 آمپر)، استهلاک کم و عمر مفید زیاد
- قدرت بالا و فشار آب خروجی بسیار مطلوب
- کم بودن تعداد ادوات متحرک و آسیب پذیر
- کم بودن وزن پنل خورشیدی به نسبت موتور برق و رها شدن از جابجایی آن با وزن سنگین و حمل دشوار
کفکش خورشیدی
همانند پمپ های شناور پمپ های کفکش نیز برای انتقال آب از عمق چاه یا استخر به سطح زمین مورد استفاده قرار می گیرند همانند پمپ شناور در دو نوع AC و DC موجود می باشند که می توان با صفحات خورشیدی برق آن ها را تامین کرد.
پمپ آب کفکش برعکس پمپ های شناور می تواند در آب گل آلود و آهک دار نیز عملکرد خوبی داشته باشند.
پمپ آب خورشیدی یا کفکش خورشیدی جریان متناوب بدون باتری
این نوع از پمپ ها و کفکش ها فقط می توانند در ساعات روشنایی روز به ویژه ظهر فعالیت کنند. سیستم برق این پمپ ها از پنل های خورشیدی، اینورتر های کنترل دور موتور تشکیل شده است و در ساعاتی از روز که نور آفتاب به اندازه کافی بر سطح پنل های خورشیدی تابیده می شود، توان خروجی پنل ها از توان مورد نیاز برای راه اندازی پمپ یا کفکش بیشتر شده و الکتروپمپ ابتدا با دور پایین شروع به کار می کند و پس از مدت زمانی، دور الکتروپمپ به دور نامی خودش می رسد. گفتنی است پمپ ها و کفکش های قابل استفاده در این روش همانند پکیج های دارای باتری همان پمپ ها و کفکش های موجود در بازار هستند و در صورتی که از قبل پمپ یا کفکش را تهیه نموده اید، لزومی به تغییر آن نمی باشد.
مزایای استفاده از پمپ آب خورشیدی بدون باتری جریان متناوب
- این نوع پمپ ها به نسبت سایر مدل ها قیمت پایین تری دارد
- عدم استفاده از باتری در نتیجه طول عمر پکیج تا 20 سال افزایش پیدا می کند
- می توان از پمپ خورشیدی تکفاز و سه فاز استفاده نمود
- شرایط نگهداری به دلیل نبود باتری ساده تر است
معایب استفاده از پمپ آب خورشیدی بدون باتری جریان متناوب
- فقط در ساعاتی که نور خورشید در دسترس است قابل استفاده است
- تلفات این نوع پمپ به دلیل استفاده از اینورتر به نسبت پمپ های جریان مستقیم بیشتر است
- به دلیل وجود محدودیت توان در اینورتر های کنترل دور موتور، اسب بخار پمپ ها حداکثر 5 الی 6 است
پمپ آب خورشیدی یا کفکش خورشیدی جریان مستقیم بدون باتری
در این روش پمپ آب یا کفکش از نوع جریان مستقیم بوده و به طور معمول به صورت مستقیم یا به کمک یک درایور به پنل های خورشیدی متصل می شود. به دلیل عدم استفاده از اینورتر، تلفات در این روش کم بوده و عمر مفید سیستم به شدت افزایش پیدا می کند. پمپ ها و کفکش های جریان مستقیم با پمپ ها و کفکش های موجود در بازار متفاوت بوده و نمی توان پمپ های آب معمولی را به این روش به خورشیدی تبدیل نمود.
مزایای استفاده از پمپ آب خورشیدی بدون باتری جریان مستقیم
- طول عمر این مدل از پمپ ها نسبت به سایر مدل ها بیشتر و در برخی شرایط تا 25 سال نیز عمر می کنند.
- تلفات در این مدل از پمپ آب ها کم است
- شرایط نگهداری به دلیل نبود باتری بسیار ساده تر است
- هزینه تمام شده برای مدل های بدون درایور ارزان تر از سایر مدل ها است
- به راحتی می توان پمپ ها و کفکش هایی تا 60 اسب بخار را راه اندازی نمود
معایب استفاده از پمپ آب خورشیدی بدون باتری جریان مستقیم
- در مدل های دارای درایور، هزینه تمام شده بیشتر از پمپ های جریان متناوب است
- فقط در ساعاتی که نور خورشید در دسترس است می توان از این پمپ ها استفاده نمود
نحوه انتخاب و خرید پمپ آب خورشیدی
- محل جغرافیایی نصب سیستم
- میزان عمق چاه
- میزان ارتفاع آب موجود در چاه
- مقدار دِبی آب مورد نیاز
- طول خط انتقال آب از چاه تا منبع(در صورت وجود)